Kulaklı Orman Baykuşu

Yakup Çetin
0








Kaynak yazı:trakkus.org
Tanımı

Büyük, dimdik duran ve gece gezen baykuşlardır. İstirahat halinde toparlak görünürler, ancak uyarı halinde gergin, ince ve dimdik dururlar. Uyarı halinde, kur halinde ve kamuflaj duruşlarında kulak tüylerini dikleştirirler ve koyu turuncu gözlerinin üstündeki siyah beyaz yüz desenleriyle bir ‘V’ oluştururlar. Fakat bu püsküller uçuş sırasında genelde görülmezler. Oldukça benekli ve çizgilidirler. Erkekler genelde dişilerden daha soluk renklidir, ve yüzleri daha az sarıdır. Bu baykuşların alt tarafları kır baykuşlarından daha koyudur. Kanatlarda kır baykuşundakine benzer el bileği lekelari vardır, primerleri daha parlak turuncu-kirli sarıdır ve beyaz firar hatları yoktur. Gagaları siyahtır. Alınları ve gaga diplari ile gözleri arasındaki bölge ise gri ve beyaz beneklidir ve ayrıca beyaz çene lekeleri bulunur. Ayaklarında ve bacaklarında hafif tüylenme görülür. Genç bireyler erişkinlere benzerler; fakat onlardan daha az göze çarparlar. Başalarındaki püsküller daha kısa ve daha az belirgindir. Yine yüzlerindeki yuvarlak disk alanı, daha koyu renklidir ve genel dış görünümleri gri-beyaz renklidir. Kulaklı orman baykuşlarının gür, inlemeye benzeyen ve kısa bir ötüşleri vardır.
Habitatı
Kulaklı orman baykuşları (yerleşim yerlerine yakın) açık ormanlık alanlarda, orman sınırlarında, nehir kenarlarında, çalılıklarda, korularda, kozalaklı ağaçların bulunduğu parklarda, rekreasyonel amaçlı ayrılmış orman bölümlerinde, ağaçlı geçit ve su yollarında yaşarlar. Üreme habitatları, yuva yapımı için elverişli ve avlanmak için tüneyeceği, açık alanlara yakın, kalın ağaçlık bir alan olmalıdır. Yuva için diğer kuşların (genellikle de kargaların) eski yuvalarını kullandıkları da görülür. Kışın, tünemek için, kozalaklı ağaçların sık bulunduğu bir koruya veya sık çalılara ihtiyaç duyarlar. Tüneme yerleri genellikle ulaşılması güç ormanlardır. Yine, yol kenarlarındaki sıra sıra çalılara kayalık kanyonlardaki kırıklar ile mağralara da tüneyebilirler. Diğer birçok baykuş türünün aksine, Kulaklı orman baykuşları, kışları sık çalılık alanlarda, büyük gruplar halinde (7-50) tüneyebilirler ve geniş alanlarda korumasız bir şekilde dolaşarak yiyecek ararlar. Bu toplanma alanları her yıl (ve muhtemelen) aynı bireyler tarafından tekrar kullanılır.
Yayılışı
Kuzey Amerika, Avrupa ve Afrika'nın kuzeyinde geniş yayılım gösteren bu türün Türkiye'de kayda geçen alanları: Ankara (Güven park, Altınpark, Vadi park, Esenboğa havaalanı, Oyak sitesi, Aşağıyurtçu köyü, Eymir ve Mogan gölleri, ODTÜ, Bilkent üni.), Eskişehir (Sündiken dağları-Mihalıççık ormanları, şehir içi, A.Ü Yunus Emre kampusü), Adana (Akyatan gölü), Diyarbakır (Dicle üni.), Bolu (Yeniçağa gölü), Ağrı (tepebağ mevkii), Mersin (Göksu deltası), Şanlıurfa
(Birecik), Avşa adası, Beyşehir ve Burdur gölleri, Sultansazlığı, Sinop (Sarıkum Gölü), Antalya (Kındılçeşme), Yozgat (Arife köyü), Karaman. Tuzla Köyü (Karasu/Sakarya), Bucakçayır-Akkaya arası (Niğde: merkez), üreme kaydı.Ayrıca bu kuş adına 2001 yılında daphanemiz tarafından 50 milyon değerinde bir yıl tedavülde kalan Atatürk hatıra paraları bastırılmıştır. "Kulaklı orman baykuşu parası" :) ne güzel değil mi?
Beslenme
Kulaklı orman baykuşları, otlaklarda, ormanların açık alanlarında ve nadasa bırakılmış alanlarda dolaşarak avlanırlar. Yuva yaptıkları ve tünedikleri ormanlık alanlarda ise nadiren avlanırlar. Genellikle günbatımı alacakaranlığından gün doğumu alacakaranlığına (şafak vakti) kadar avlanırlar
ve bu esnada yerden yaklaşık 1-2 metre yukarıda ve başları yana yatık (avın sesini duymak için) biçimde uçarlar. Avlarını fark ettikleri anda, hemencecik üzerlerine saldırırlar ve güçlü pençeleriyle avı adeta yere çivilerler. Küçük avları hemen yutarlar veya gagalarıyla başka bir yere taşırlar; büyük avları ise pençeleriyle taşırlar. Kulaklı orman baykuşları genellikle memelilerle beslenirler. Çoğu alanda, tarla faresi en yaygın avlarıdır, bunların olmadıkları yerde ise "Deermice" (Peromyscus maniculatus) adı verilen tür en önemli avlarıdır. Güneybatı çöllerinde ise "Pocket mice"(Chaetodipus penicillatus) ve "Kangaroo rat" ler öncelikli besinleri olurlar. Diğer memeli avları ise: sincaplar, yarasalar, Amerikan yer sincapları, kır fareleri, köstebekler ve tavşanlerdır. Ara sıra, uçuş sırasında kuşları da avlarlar. Çoğu kuş avları, küçük ve daha çok yerde veya yere yakın dolaşan türlerden oluşur.
Avladığı kuşlar: Tarla-çayır kuşları, karatavuklar, kirazkuşugiller familyasından junko cinsleri, kulaklı toygarlar, kumrular, bluebirds ve bülbüllerdir. Büyük kuşlardan, tavukgiller (grouses) ve screech-Owl'da avları arasındadır. Kulaklı orman baykuşları bazen sinek, kurbağa ve yılan da yerler. 5.1cm uzunluğunda ve 1.9cm kalınlığında olan peletleri (kusmukları) bir hayli büyüktür. Kemik, kafatası ve dişlerden oluşen bu gri peletler oval veya silindirik şekillidir.
Biyolojisi
(Dişiler ) Ortalama boy: 37cm - Kanat açıklığı: 100cm - Ağırlık: 282g (Erkekler) Ortalama boy: 34cm - Kanat açıklığı: 96cm - Ağırlık: 259g Kafeste 10 yıldan fazla yaşayabilen bu türün yaygın ölüm şekli olarak tüfekle avlanmaları ve arabalarla çarpışmaları söylenebilir. Erişkin bireylerin doğal düşmanları ise "Great Horned" ve "Barred Owls"tur. Yine rakunlar, yumurtalar ve yuvadaki yavrular için en büyük tehlikedir.
Göçü
Yayılım alanlarının kuzeyinde göçmen, güney kesimlerde ise yerleşiktirler.
Popülasyon bilgisi bulunamadı
Davranışları
Aktivitelerine gün batımı alacakaranlıkta başlayan Kulaklı orman baykuşları gececil türlerdendir. Tüneklerinde, uzun ince ve kambur bir görünüm sergilerler. Düzenli ve dengeli bir uçuşları olan bu türün, süzülüşleri hatta kanat vuruşları bile sessizdir. Manevra yetenekleri çok gelişmiştir. (Sık çalıların arasından bile kolayca geçebilirler.) Uçuşları pervane gibidir ve sıklıkla avlarını ararken kanat çırparak havada, belli bir noktada asılı kalırlar. Tünediklerinde vücutlarını gerer ve bir ağaç dalı görünümü alırlar (kamuflaj)
Kulaklı orman baykuşları nadiren kendi yuvalarını yaparlar, genellikle kargagillerin yuvalarını kullanırlar. Bu yuvalardan binalardan uzak ve sık orman kenarlarında olanlarını seçerler.
Kulaklı orman baykuşlarının düşmanlarına karşı davranışları:
Relatif olarak küçük olan kulaklı orman baykuşu Puhu kuşunun avları arasındadır.Büyük yırtıcılar da arada sırada bu kuşları kovalar ve avlarlar.Özellikle açıkta olan yuvalarında kuluçkaya yatmış olan dişiler şahinler tarafından avlanırlar. Sansarlar da daha uçamayan yavrular için bir tehlike arzeder. Kendilerini avlayan düşmanlarından korunmak için kulaklı orman baykuşları tüylerinin renklerinin sağladığı kamuflaj avantajını kullanırlar.Kuluçkaya yatan dişiler,yuvalarının içine iyice çökerek saklanırlar.Kulaklı orman baykuşları ,düşmanlarından korunmak için,puhu gibi tüylerini kabartarak,ve kanatlarını daire şeklinde açarak düşmanlarına optik olarak olduğundan iri görünmeye çalışır.Aynı anda sesli olarak tıslar.Bu davranış tarzını yavrular da kullanır,hatta akut tehlikede ağacın tepesine doğru kaçarlar ve takip edilirlerse ordan kendilerini aşağı bırakırlar. Yuvalarına yaklaşan insan ve diğer düşmanlarını da ,aldatarak,örneğin kanatlarını sarkıtarak ve alarm ötüşüyle kanatlarını çırparak daldan düşüyormuş gibi yaparak düşmanını yuvadan uzaklaştırır.
Çeviri:Emine Nurhan Tekin
Kaynak: de.wikipedia.org/wiki/Waldohreule
Yerel Adlar
Genel Baykuş adları; Kazım Çapacı
altın baş, altun baş, baguş, buva, cıvak, con kuşu, conk kuşu, cönk kuşu,
cunk kuşu, çirona, çön kuşu, deöletli, dık mavuk, dikguluk, dot, dölehli, döleli, dövlet guşu, dövletli, duguk, dukdugan, gılın kuş, gonguluk, gökçe pilav, guggu, guggu mavak, gug guş, gugu mavık, gugu mavuk (Antalya), gulu guş, gulu guşu, gügük, hachacık, hacı murat, hahor, hahore, hayırlı kuş, hohora (Rize), hohore, hohori, hu kuşu, hullu kuşu, huma kuşu, hümmatun, hüpbük kuş, ibuk, kanguluk, kavalak, kılın, kokumak, korov, kor yapalak, körbağa kuş, kör kuş, körüğü, körüvü, kuğuruk, kuku, kulu kulu, kulukuluk, kuvalak, mal kadın, manguk, mavuk kuşu, mididin, murat kuşu, muradcık, muratçık. Öğü, ören kuşu, pılavıcık, poğuç, puğu, uğ kuş, uğu kuşu, u kuşu, ulu kuş, vekvekviyan, vikvik viyan, yapalak, yalpak
kulaklı orman baykuşu: tavşan pezevengi / Trakya-corlu (mikrop)
Hobu=Kulaklı Orman baykuşu / Eskisehir ( miabjk )
Çerkenez, ( Eskisehir moabjk )
Ses-Ötüşü
Erişkin bireyler genelde sessizdirler.Erkeklerin yaygın çağrı sesleri 10-200 tekrardan oluşan ve her notanın 2-3 saniyede bir tekrarlandığı (ingilizce)"hoo, hoo, hoo, hoo..." şeklinde bir ötüşleri vardır. Bu ses ilk başta 500-1000m den duyulabilen derin ve zayıf bir ses iken daha sonraları daha da zayıflayarak 200m den duyulabilirler. Dişilerin buna karşılığı vızıltılı ve törpü veya rende sesine benzer bir seste olur. Bu düet gece boyu devam eder. Alarm halinde ise kulaklı orman
baykuşları (ing.) "whek-WHEK-whek" şeklinde bir havlama sesi çıkarırlar veya kedi gibi çığlık atarlar. Hem dişi hem de erkek bireyler, av değişimi yaparken veya alarm halindeyken yılan gibi ıslık sesi çıkarırlar (tıslarlar). Kur esnasında ise erkek bireyler civarda dolaşırlar ve kanatlarını vücutlarının alt kısmında çırparak ve adeta bir alkış sesi çıkarırlar .Yeni tüylenmiş genç bireyler ise yüksek frekanslı (ing.) hüzünlü ve ağlamaklı (sızlanan) "feeh" şeklinde iki heceli ve 1km. uzaktan duyulabilen bir ses çıkarırlar.
Kaynaklar
med.ege.edu.tr/~capaci/kulakli.htm
www.worldbirds.org/v3/turkey.php
www.owlpages.com/owls.php?genus=Asio&species=otus
Collins, Bird Guide
www.darphane.gov.tr/hparalar/kulaklibay.htm
Kaynak: de.wikipedia.org/wiki/Waldohreule

Yorum Gönder

0Yorumlar

Yorum Gönder (0)

#buttons=(Accept !) #days=(20)

Our website uses cookies to enhance your experience. Check Now
Accept !